Akak nak berkongsi hasil penulisan prof Dr Imelda Balchin yang akak follow di Facebook tentang berpuasa semasa hamil.
Prof Dr Imelda Balchin adalah merupakan Pakar Perunding Maternal & Fetal Medicine di Pusat Perubatan Universiti Malaya,Kuala Lumpur. Dr ada terangkan berpuasa semasa hamil dari sudut Sains kesihatan.
Dr juga sebelum ni banyak berkongsi tentang pemakanan seimbang, cara hidup sihat, dan dia juga banyak terlibat dengan perang melawan mitos seperti ais mengakibatkan buncit.
Berpuasa Semasa Hamil
Senang hati
dan lapang dada dengan nasihat tu yang buat akak jatuh hati dengan perkongsian
ilmu di laman Facebook Dr. Yang mana baik akak ikutkan. Yang mana payah nak
ikut akak cuba-cuba mudahkan.
Adakah Wanita Hamil Perlu Puasa?
Ada sebabnya kenapa Allah tidak
mewajibkan ibu yang hamil ataupun ibu menyusu berpuasa, dan Allah juga tidak
mengharamkan jika hendak berpuasa.
Ini terpulang kepada ibu masing-masing,
tetapi saya galakkan ibu hamil yang hendak berpuasa bertanya dahulu kepada
pegawai/pakar perubatan sebelum berpuasa.
Apakah perubahan physiology badan
wanita apabila hamil?
1) Pertama sekali, pengaliran
darah daripada jantung ibu kepada rahim dan uri akan meningkat 10 kali ganda
untuk membekalkan oxygen dan khasiat kepada janin.
Bermula dari hanya 80ml
setiap minit sebelum hamil ke 600-800ml setiap minit bila sampai ke akhir
peringkat kehamilan.
Pada masa ini, sebanyak 20% darah yang dipamkan keluar
daripada jantung ibu akan sampai ke rahim ibu, dibandingkan dengan hanya 2%
sebelum hamil. Ini menunjukkan betapa kuat badan ibu berkerja bila hamil.
2) Untuk membenarkan darah sampai
ke rahim dan uri tanpa sebarang halangan, tekanan darah ibu menjadi lebih
rendah semasa hamil.
Tekanan darah yang rendah ini boleh menyebabkan setengah
ibu hamil merasa nak pitam-pitam sedikit bila tiba-tiba berdiri atau bila
berdiri dengan lama.
Selain daripada itu, jumlah darah ibu meningkat lebih dari
1.5 Litre semasa hamil.
3) Jantung berkerja dengan lebih
kuat lagi daripada wanita yang tidak hamil, walaupun semasa rehat, dan ini
menyebabkan kadar degupan jantung yang lebih tinggi (increased heart rate)
daripada wanita yang tidak hamil.
Kadar degupan jantung naik sebanyak 10-25%,
dan darah yang dipam keluar daripada jantung (cardiac output) naik sebanyak 50%
jika dibandingkan dengan sebelum hamil.
Kadar degupan jantung akan naik lebih
tinggi lagi jika badan ibu kegersangan akibat kurang meminum air. Secara tidak
langsung kadar degupan jantung janin juga akan naik lebih tinggi lagi jika kadar
ibu juga tinggi.
4) Untuk mengelakkan pendarahan
yang berlebihan selepas uri lekang daripada dinding rahim selepas bersalin,
darah ibu semasa hamil adalah lebih pekat daripada sebelum hamil.
Hormon ibu
semasa hamil menyebabkan hati membuat lebih protin yang memekatkan darah, dan
inilah caranya Allah melindungi ibu bersalin daripada pertumpahan darah yang
berlebihan.
Tetapi, kepekatan darah yang
lebih tinggi semasa hamil ini juga meninggikan risiko mendapat darah beku
(venous thromboembolism, atau VTE) sebanyak 6 kali ganda.
VTE berlaku kepada
1-2 per 1000 ibu hamil dan boleh membahayakan nyawa ibu. Risiko ini bertambah
tinggi lagi jika badan mengalami kegersangan akibat tidak minum atau
muntah-muntah yang berterusan.
Jika pernah mendapat masalah VTE, jika mempunyai berat badan yang berlebihan,
jika menaiki kapalterbang perjalanan jauh selama lebih daripada 4 jam.
Jika
usia lebih daripada 35 tahun, jika demam disebabkan jangkitan kuman yang
memerlukan antibiotik, dan selepas baru bersalin 42 hari.
5) Darah ibu sentiasa membekalkan
gula glukos kepada janin, dan bila berpuasa, kandungan gula di dalam darah ibu
yang hamil adalah lebih rendah daripada kandungan gula wanita berpuasa yang
tidak hamil.
Ibu yang hamil lebih cepat letih, dan bila kandungan gula menjadi
sangat rendah akan lebih cenderung merasa loya dan muntah-muntah, terutama
sekali pada peringkat awal kehamilan.
6) Apabila rahim semakin
membesar, terdapat tekanan dari bawah yang menolak perut ibu ke atas. Tekanan
ini menyebabkan ibu hamil tidak boleh makan banyak-banyak.
Ramai yang mendapat
kepedihan ulu hati (heartburn) terutama selepas makan, dan muntah kembali. Ibu
yang mengalami masalah ini hanya boleh makan sedikit-sedikit tetapi hendaklah
makan dengan lebih kerap untuk mendapat kalori yang cukup.
7) Untuk membekalkan khasiat
kepada janin, hormon progesterone yang dikeluarkan daripada uri akan
memperlahankan pergerakan makanan yang hadam di dalam usus (reduced motility).
Ini supaya lebih banyak khasiat dan air boleh diserap dari usus ke dalam darah ibu,
sebelum yang baki itu keluar sebagai najis.
Bila dibandingkan dengan wanita
yang tidak hamil, pergerakan di dalam usus mengambil masa yang lebih lama, dan
itulah yang menyebabkan najis yang lebih keras dan masalah sembelit yang lebih kerap
dihadapi oleh ibu yang hamil. Masalah ini boleh bertambah lagi jika tidak minum
secukupnya.
Sebab Kenapa Ibu Hamil Tidak Digalakkan Berpuasa
Disebabkan 7 perkara di atas,
saya selalu menggalakkan ibu yang hamil supaya minum secukupnya,
sekurang-kurangnya 8 gelas air sehari (terutamanya jika masalah sembelit atau
ada risiko VTE seperti di atas).
Kurangkan pemakanan setiap kali makan tetapi memakan dengan lebih kerap,
dan jangan makan sebelum tidur untuk mengelakkan heartburn.
Tidak ada banyak kajian perubatan
yang menilai kesihatan ibu hamil dan janin selepas sebulan berpuasa dengan
lengkap.
Kebanyakan ibu yang hamil tidak
berpuasa. Ada kajian dari luar negara (USA dan UK) yang hanya menggunakan
maklumat banci negara.
Ia menunjukkan jika Ibu hamil itu seorang Islam, hamil
ketika bulan puasa, ia mendapati anak yang dilahirkan adalah lebih kecil dan
mempunyai lebih masalah persekolahan apabila besar.
Kajian ini bukanlah yang
berpiawai tinggi sebab ia hanya mengira bilakah anak yang Islam itu dilahirkan
dan membuat andaian yang semua ibu hamil yang Islam itu berpuasa.
Sedangkan ibu
Islam di negara barat, kebanyakannya berasal dari Pakistan dan Bangladesh, dan
anak mereka memanglah selalunya lebih kecil lagi daripada orang Puteh kerana
sifat keturunan mereka.
Lagipun, ramai anak mereka tidak fasih berbahasa
Inggeris di sekolah dan akan ada lebih masalah persekolahan dan masalah
pencapaian akademik di peringkat permulaan.
Kajian yang berat sebelah macam ini
boleh kita abaikan keputusannya. Tidak ada kajian yang berpiawai
tinggi. Tidak ada randomized controlled trial.
Kajian yang berkualiti sederhana
pula menunjukkan tidak ada kesan negative terhadap kesihatan bila ibu hamil
berpuasa bila dinilai saiz anak ketika lahir.
Tetapi bila dikaji saiz uri ibu
yang berpuasa, ia lebih kecil daripada sepatutnya bila dibandingkan dengan uri
ibu yang tidak berpuasa.
Jika ibu hamil berpuasa pada musim panas di negara
barat, yang waktu siang lebih panjang dan masa puasa yang lebih lama, kita mula
melihat bukti yang pembesaran janin terganggu.
Ada juga dua kajian yang
menunjukkan ada kesan terhadap pembesaran janin jika ibu berpuasa pada tiga
bulan pertama kehamilan.
Justeru itu,
Dari segi kesihatan, walaupun
tidak digalakkan, ibu hamil yang sihat dengan janin yang sihat selepas tiga
bulan pertama (selepas first trimester) boleh berpuasa jika hendak berpuasa.
Jika berasa lemah, atau loya, hendaklah berbuka puasa. Jika pergerakan janin
berkurangan (selepas 28 minggu kehamilan), hendaklah berbuka puasa dan terus ke
hospital untuk penilaian CTG dan ultrasound untuk menilai pembesaran janin.
Sila lihat gambar di atas, Ini
menunjukkan perbandingan kandungan gula dalam darah bagi mereka yang berpuasa
dan tidak berpuasa dan mereka yang mempunyai penyakit kencing manis.
Paras gula yang naik turun tak
terkawal ini untuk sebulan jika hamil boleh menjejaskan kesihatan janin,
meningkatkan risiko pre-eclampsia, kelahiran pramatang dan pembedahan Caesar.
Bagi ibu yang mempunyai GDM
(penyakit kencing manis semasa hamil sahaja) yang boleh dikawal melalui
penjagaan pemakanan dan bersenam, tanpa memerlukan rawatan metformin atau
insulin.
Boleh berpuasa jika boleh terus mengawal bacaan gula di dalam darah
pada bulan puasa. Masalahnya bukanlah bacaan gula semasa berpuasa tetapi bacaan
gula yang tinggi melambung selepas berbuka, sebelum sahur dan selepas sahur.
Saya syorkan mengambil bacaan gula 2 jam selepas berbuka puasa, sebelum sahur,
dan dua jam selepas sahur.
Jika dua jam selepas makan, bacaannya melebihi 6.7,
sila berjumpa dengan doktor untuk mendapatkan ubat metformin.
Tetapi jika
bacaan masih tinggi juga selepas menerima rawatan metformin, lebih baik tidak
berpuasa dan kawal semula pemakanan seperti sebelum bulan puasa.
Selamat menyambut bulan Ramadan.
Yang tak boleh berpuasa pun boleh beribadah seperti yang berpuasa. Allah yang
maha mengasihi.
Ada sebabnya ibu yang hamil atau menyusu tidak diwajibkan
berpuasa. Tiada kesalahan kalau tak berpuasa bagi ibu hamil atau ibu menyusu.
Ulasan
Catat Ulasan
Kata-kata yang lemah dan beradab dapat melembutkan hati dan manusia yang keras.
Terima kasih sudi comment.